ام اس به زبان ساده
مولتیپل اسکلروزیس (MS) چیست؟
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری بالقوه ناتوان کننده مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) است.
در ام اس، سیستم ایمنی به غلاف محافظ (میلین) که رشته های عصبی را می پوشاند حمله می کند و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه قسمت های بدن می شود. در نهایت، این بیماری می تواند باعث آسیب دائمی یا زوال اعصاب شود.
طیف علائم و نشانههای ام اس بسیار گسترده و متفاوت است و به میزان آسیب عصبی و همچنین اعصاب تحت تأثیر بیماری بستگی دارد. برخی از افراد مبتلا به ام اس شدید ممکن است توانایی راه رفتن مستقل را از دست بدهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دورههای طولانی بهبودی را بدون علائم جدید تجربه کنند و زندگی عادی شان را سپری کنند.
هیچ درمان کاملی برای ام اس وجود ندارد. با این حال، درمانها و دارو ها میتوانند به تسریع بهبودی پس از حملات بیماری، اصلاح دوره های بیماری و مدیریت علائم کمک کنند.
علائم ام اس ام اس به زبان ساده
علائم و نشانههای مولتیپل اسکلروزیس ممکن است از فردی به فرد دیگر و در طول دوره بیماری بسته به محل رشتههای عصبی آسیبدیده بسیار متفاوت باشد.
علائم این بیماری اغلب بر حرکت تأثیر می گذارد، مانند:
• بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که معمولاً در یک طرف بدن در یک زمان و یا در تنه و پاها رخ می دهد.
• احساس شوک الکتریکی که با حرکات خاص گردن، به ویژه خم شدن گردن به جلو (نشانه Lhermitte) رخ دهد.
• لرزش ، عدم هماهنگی حرکات و یا راه رفتن ناپایدار
مشکلات بینایی نیز رایج هستند، از جمله:
• از دست دادن کامل بینایی یا بخشی از آن معمولاً در یک چشم ، اغلب درد در حین حرکت چشم اتفاق می افتد.
• دید دوگانه و دوبینی طولانی مدت
• تاری دید
علائم مولتیپل اسکلروزیس ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:
• گفتار نامشخص
• خستگی
• سرگیجه
• سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت هایی از بدن
• مشکلات جنسی، روده و مثانه
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا بدون دلیل معین، به پزشک مراجعه کنید.
دوره بیماری
اکثر افراد مبتلا به ام اس دوره های بیماری عود و بهبود دارند. آنها دوره هایی از علائم جدید یا عود را تجربه می کنند که در طی روزها یا هفته ها ایجاد می شود و معمولاً تا حدی یا به طور کامل بهبود می یابد. این عودها به دورههای آرام بهبودی بیماری منجر میشوند که میتواند ماهها یا حتی سالها طول بکشد.
افزایش جزئی در دمای بدن می تواند به طور موقت علائم و نشانه های ام اس را بدتر کند، اما این موارد عود حقیقی بیماری در نظر گرفته نمی شوند.
حداقل ۵۰ درصد از مبتلایان به ام اس عود کننده – فروکش کننده ، در نهایت طی ۱۰ تا ۲۰ سال پس از شروع بیماری، به پیشرفت ثابت علائم، با یا بدون دوره بهبودی مبتلا می شوند. این به عنوان MS پیشرونده ثانویه شناخته می شود.بدتر شدن علائم معمولاً شامل مشکلات حرکتی و راه رفتن است. میزان پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به ام اس پیشرونده ثانویه بسیار متفاوت است.
برخی از افراد مبتلا به ام اس شروع تدریجی و پیشرفت مداوم علائم و نشانهها را بدون هیچ عودی تجربه میکنند که به عنوان MS پیشرونده اولیه شناخته میشود.
علت ام اس ام اس به زبان ساده چیست؟
علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. MS یک بیماری خود ایمنی در نظر گرفته می شود که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود بدن حمله می کند. در مورد ام اس، این اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، سبب از بین رفتن ماده چربی که فیبرهای عصبی مغز و نخاع (میلین) را می پوشاند و از آن محافظت می کند، میشود.
میلین را می توان با پوشش عایق روی سیم های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب می بیند و فیبر عصبی در معرض دید قرار می گیرد، ممکن است پیام هایی که در طول آن رشته عصبی حرکت می کنند کند یا مسدود شوند.
مشخص نیست چرا ام اس در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مسئول این امر باشند.
عوامل خطر ساز بیماری
عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را افزایش دهند:
سن: ام اس در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما شروع آن معمولاً در حدود ۲۰ تا ۴۰ سالگی رخ می دهد. با این حال، افراد جوانتر و مسن تر هم می توانند تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند.
جنسیت: زنان بیش از دو تا سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به ام اس عودکننده-خوب شونده هستند.
سابقه خانوادگی : اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به ام اس بوده باشد، بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستید.
برخی عفونتها: ویروسهای مختلفی با ام اس مرتبط درنظر گرفته شده اند، از جمله اپشتین بار، ویروسی که باعث مونونوکلئوز عفونی میشود.
نژاد: افراد سفید پوست، به ویژه آنهایی که از تبار اروپای شمالی هستند، در معرض بالاترین خطر ابتلا به ام اس قرار دارند. افراد آسیایی، آفریقایی یا بومی آمریکایی کمترین خطر را دارند.
آب و هوا: ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل، از جمله کانادا، شمال ایالات متحده، نیوزلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار شایع تر است.
ویتامین D: داشتن سطوح پایین ویتامین D و قرار گرفتن کم در معرض نور خورشید با خطر بیشتر ابتلا به ام اس مرتبط است.
برخی بیماری های خود ایمنی : اگر به سایر اختلالات خودایمنی مانند بیماری تیروئید، پسوریازیس، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده مبتلا هستید، کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به ام اس هستید.
سیگار کشیدن : سیگاریهایی که یک حمله اولیه از علائمی را تجربه میکنند که ممکن است علامت MS باشد، بیشتر از غیرسیگاریها به یک حمله دوم بیماری مبتلا میشوند که تأییدکننده اماس عودکننده و فروکشکننده است.
عوارض ام اس به زبان ساده
همچنین افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس ممکن است دچار مشکلات زیر شوند:
• سفتی یا اسپاسم عضلانی
• فلج، معمولاً در پاها
• مشکلات مربوط به مثانه، روده یا عملکرد جنسی
• تغییرات ذهنی، مانند فراموشی یا نوسانات خلقی
• افسردگی
• صرع و تشنج